เรื่องของมินิ (5)


Flea Allergy
2 พฤษภาคม 2552

เลี้ยงปั๊กมา สิบกว่าปี ไม่เคยมีปัญหาเรื่องเห็บ หมัดเลย ไม่เคยเห็น เลยไม่เฉลียวใจว่า การควมคุมเห็บหมัดสำคัญแค่ไหน เดิมไม่เคยให้หมาออกนอกบ้าน ไปใกล้รั้วบ้านก็ไม่เคย แต่มินิป่วยบ่อย เลยออกไปหาหมอบ่อย ออกงาน เที่ยวก็มี ไปเจอที่ต่างๆ โดยไม่ป้องกัน แล้ววันหนึ่งก็เกิดเรื่อง 
มินิเลียอากาศ ตลอด ไม่น่าเป็นเรื่องพฤติกรรมหรือบังเอิญแน่นอน แหวกขนหนาๆ ของมินิดู เจอ หมัด 2 ตัว จิ๋วๆ ตอนนั้นคิดว่าอาบน้ำ้เก็บออกคงไม่มีอะไรมาก อีก 5 วันต่อมา ขนที่หลังเริ่มร่วงเป็นวงประมาณ 1 ซม. และผิวดำกว่าที่อื่น ไปหาหมอเช็คขี้เรื้อนพอดี  ขอให้หมอเช็คตรงขนร่วงแต่ไม่เจอเชื้อรา ยีสต์ และไรขี้เรื้อนเลย หมอว่า หมาเหมือนคนมีสิว ตุ่ม ผื่น ไม่เป็นไร เอายาไปทาคือ chingazone ยาแก้คันแก้เชื้อราที่มีส่วนผสมเสตรียรอยด์นั่นแหละ และกินยาเสตียรอยด์ด้วย 7 วันต่ิอมา คราวนี้ตุ่มเต็มหลัง มีเส้นแดงๆ พาดเป็นแนวตามผิวที่หลัง คอ ช่วงนี้ขนร่วงเท่าเหรียญ 10 บาท

ไปหาหมออีกที่ หน้าบ้าน หมอโกนขนเลย ให้ทาเสตียรอยด์มาทา และกิน บอกเป็นภูมิแพ้ อีก 5 วัน เละกว่าเก่า ลามไปครึ่่งหลังถึงคอเลย ใช้วิธีไทยๆ ช่วยโดยทาน้ำมันมะพร้าวกลั่นเย็น 100% ขมิ้นชันป่น ไพล แต่ที่เป็นตุ่มบางที่แห้ง ไม่ดีขึ้นเลย ตอนนี้เละกว่าตอนเป็นขี้เรื้อน 100 เท่า ทุกวันมีตุ่มเพิ่ม มีหนอง คันมาก จนบางลงกลับไปหาหมออีกหมอโกนขนเพิ่ม เป็น 2 หย่อม กินยาแก้ อักเสบตัวใหม่ ยาแก้แพ้ ยาแก้คัน งดเสตียรอยด์ เช็ดแผลด้วยน้ำเกลือ ทายาส้ม ทาครีมเสตรียรอยด์ 5 วัน ถามหมอบอกแพ้น้ำลายหมัดเป็นไปได้ไหม หมอบอกเป็นไปได้เหมือนกัน แต่จะให้รู้ว่าเป็นภูมิแพ้อะไรแน่ต้องไปทำเทสต์ แล้วยังไงดีล่ะ
4 พฤษภาคม 2552 หยด frontline 
กินยา ทายามา 4 วัน อาการทรงๆ มีบางส่วนแห้งตุ่มยุบ ผิวสีดำน้อยลง บางส่วนขึ้นเพิ่ม เครียดมากๆ วันนี้มื้อเย็นไม่ให้กิน tresor แล้ว เผื่อแพ้อาหาร ทั้งที่หมอบอกอาการไม่น่าใช่ แต่ไม่น่าแพ้น้ำลายหมัด เพราะมินิเลียมาตั้งแต่กุมภาพันธ์ ถ้าสันนิษฐานว่าเลียเพราะเขาคัน ผิวก็ไม่น่าแห้งกิน mira coat กับ fish oil มาตั้งแต่ 4 เดือนแล้ว เดากันไปใหญ่ ไม่มีอะไรดีขึ้น ไปค้นหาหมอภูมิแพ้ใน internet โชคช่วย เทวดารัก ไปเจอหมอรังสรรค์ ที่คลีนิคบ้านรักสัตว์ พอดี มินิเลยมีโอกาสหลุดจากวงจรภูมิแพ้แก้ไม่หาย ที่ปั๊กทั้งหลายเป็นกันอยู่ทั่วประเทศไทยเสียที   ไป หาหมอที่คลีนิค หมอใช้เวลากับมินินานมากๆ ตรวจทุกจุดโดยถอนขนตรงทุกที่ที่เคยเป็นเรื้อนมาส่องหาไร  ส่องหายีสต์ เชื้อรา ซักประวัติยาวเหยียด แล้วบอก ไม่ต้องทำเทสต์ แพง คิดว่าเป็นภูมิแพ้น้ำลายหมัด ต้องควบคุมไม่ให้มีหมัดให้ได้ จะหายเอง เราบอกว่าไม่เห็นมีหมัดเลย ตรวจดูทุกวัน หมอบอกว่าปกติ 90% ของอาการขนร่วง hot spot ตุ่มผื่น รอยแดงเป็นเส้นตามผิว ที่พบมากที่สุด โดยเฉพาะบริเวณสะโพก ขาหลัง หาง หลังส่วนท้าย มักจะเกิดจากเห็บหรือหมัดกัด ดังนั้น
อาการมินิน่า จะเกิดจากแพ้น้ำลายหมัดน่าเป็นสาเหตุหลัก แต่อาจแพ้อย่างอื่นร่วมด้วยเช่นอาหาร แต่รักษาทีละอาการ เปลี่ยนวิธีรักษา คือ ต้องหาทางไม่ไห้มีหมัด ถึงหยอด Frontline ที่คอแล้ว แต่ถ้าแพ้น้ำลายหมัดนี่ช่วยไม่ได้ เพราะหมัดกัด 20 วินาที หมาก็แพ้แล้ว กว่าจะได้รับยาพอถึงตาย ใช้เวลาเกือบ 1 วันมันกัดจนเพลินแล้ว แต่แค่ 10 วินาทีที่มันกัดก็มีพิษเข้าไปที่หมาเรียบร้อย ต้องยาแบบตายเร็วกว่านั้น แต่ตอนนี้ไม่มียาที่ทำให้หมัดตายได้เร็วพอ เลยใช้ยาตัวยาเป็นตัวเดียวกับ frontline spray ไปก่อน  และเปลี่ยนแชมพู เป็นยาตัวเดียวกับ Malaseb และสอนวิธีอาบน้ำให้ถูกต้อง เพื่อให้แชพูทำงานเต็มที่ป้องกันเชื่อรา ยีต์ บริเวณที่อักเสบ 
อาบแบบนี้ เพื่อช่วยผิวที่อักเสบไม่ให้ติดเชื้อราหรือยีสต์ ที่เป็นพวกร่วมด้วยช่วยซ้ำเติมเมื่อผิวหนังอ่อนแอ
  1. เอากะละมังใส่ น้ำประมาณ 1 นิ้ว
  2. เอาน้ำเปียก โชลมให้ขนและหนังเปียกทั่วๆ น้ำจะสูงขึ้นมาอีก เป็น 2 นิ้ว
  3. หยดแชมพูยา ลงบนผิวหนัง 1 หยด เริ่มจากหลังคอ เอามือถูไปทั่วๆ เป็นวงกลมทวนขน ให้แชมพูกระจายเป็นวงไปกว้างที่สุด หาจุดหยดถัดไป เช่นกลางหลังถูเป็นวงให้มาชนกันกับที่ทาครั้งแรก ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ จนทั่วตัว (จุดที่หยดยาหลักๆ ทีละหยด คือ หลังคอ กลางหลัง บนหาง ก้น ด้านข้างขวา ด้านข้างซ้าย ขา 4 ขา ใต้   คอ อก ท้อง บริเวณหน้าหยดใส่มือค่อยๆทาอย่าให้เข้าตา จมูก หู)
  1. ทิ้งแชมพู อย่างน้อย 10  นาที  ห้ามกะ ให้ใช้นาฬิกาตั้งจับเวลาไว้แทน
  2. เอาแช่ในกา ละมังที่มีน้ำสะอาดเต็ม  เปิดสายยางให้น้ำไหลผ่านล้างตัวให้ทั่วอย่างน้อย 10 นาที
  3. มีผื่นคัน มาก ทำวันเว้นวัน
  4. เอาขึ้นเช็ด ให้หมาดๆ เกือบแห้ง
  5. ผสมยา ทากันเห็บหมัด  น้ำ ครึ่งลิตร ต่อยา  0.5 ซีซี  ใส่ที่ฉีดยา ฉีดให้ทั่ว ทิ้งไว้สักครู่ให้พัดลมเป่า 10 นาที แล้วเอาผ้าเช็ดอีกรอบให้แห้งสนิท
  6. หากดีขึ้น ให้อาบ 2 วัน 1 ครั้งในอาทิตย์ที่ 2
  7. อาทิตย์ที่ 3 หากไม่มีตุ่มแดง หรือแผลลาม ในอาบ อาทิตย์ละ 2 ครั้ง
  8. เมื่อหาย เป็นปกติ อาบอาทิตย์ละ 1 ครั้ง  ไปอีก 1 เดือน
  9. หลังจากนั้น อาบเดือนละ 2 ครั้ง ตลอดไป
 ผิว หนังมินิ ตอนแพ้น้ำลายหมัด








  


ข้อ ควรจำ
  • ต้องรู้ว่า หมัดไม่ได้อาศัยในตัวสุนัข มันอยู่ทั่วไปตามพื้นบ้าน สนาม หมาตัวอื่น มากัดที่หมาเราแล้วก็ไป ไม่จำเป็นต้องอยู่บนตัวหมา ถ้าเจอบนตัวหมาเมื่อไหร่ แปลว่ามมีอีกเป็นร้อยทั่วบ้าน
  • หมัดกระโดไกล 30 เท่าของความยาวตัวมัน มาหาหมาเราได้ทุกเมื่อ หมัด 1 ตัว วางไข่ได้มากถึง วันละ 20 ฟอง ถึงแม้หมัดบนตัวหมาจะตาย ตัวอ่อนก็จะโตมาทดแทนใน 30-60 วัน
  • หมัดกัดแล้ว อาจใช้เวลาถึง 72 ชั่วไมง ในหมาที่แพ้ไม่มาก ตุ่มถึงขึ้น
  • หมัด 1 ตัวกัด ทุก 2 อาทิตย์ ทำให้หมาผื่นขึ้นทั้งตัวได้ ไม่จำเป็นต้องมีหมัดมากเลย
  • เจอหมัด 1 ในหมา จริงๆ อาจมีทั้งหมัดโต ไข่ ดักแด้ ตัวอ่อน อีกมากๆ ที่มองไม่เห็นรอบบ้านเรา
  • หมัดอาจติดจาก ที่คนนำมาจากนอกบ้านไปให้หมาที่ในบ้านได้
  • หมาคุณอาจได้ รับหมัดจากรพ. ร้านแต่งขน อาบน้ำ สนาม แม้จะไปแค่ครั้งเดียว
  • หมัดเมื่อโต ต้องหาเลือดดูดเป็นอาหารก่อนจะแพร่พันธ์ต่อไป และมันจะกินเลือดหมาเราจนอิ่มหลายๆ มื้อ  
3 วันผ่านไป  อาบน้ำแล้ว 2 ครั้ง  ตุ่มเริ่มยุบ ผิวที่แดงขาวขึ้น ทั้งที่ไม่ได้ทายา กินยาแก้อักเสบตัวเดียว คันน้อยลง ผิวหนังดีขึ้นทั้งที่ไม่ทาอะไรที่ผิวเลย คุณหมอให้ไปหา capstar มากินทุกวัน(เป็นยาที่ออกฤทธิ์ฆ่าหมัดได้ตายเร็วที่สุดใน 30 นาที ทำให้หมาโดนกัดน้อยที่สุดเมื่อไปเจอหมัดกัด เหมาะกับหมาแพ้นำ้ลายหมัด เพราะจะไม่ต้องโดนกัดหลายครั้งและนานกว่าจะตาย) เพื่อพิสูจน์ว่าหากมินิไม่มีปัญหาเรื่องหมัดแล้ว 60 วันหลังกินยาติดกัน อาการขนร่วง ตุ่ม เลียนี้จะหายไปหมดไหม ตอนนี้เริ่มจากกิน program หยด revolution และฉีด frontline spray ให้สม่ำ่เสมอ  เนื่องจากหาซื้อได้เลยและยังป้องกันรอบบ้าน รอบสนาม โดยใช้ Bayticol ฉีดทุกเดือนป้องกันหมัด จากนอกบ้านเข้ามา หน้าฝนตกหนัก จะฉีดทุก 2 อาทิตย์

คุณหมอ ยังสอนว่า
สุนัข บางตัวมีอาการแพ้ร่วมด้วยคู่กันมากกว่า 1 อย่าง ตามทฤษฎี ถุงพลาสติก คือเมื่อเอาก้อนหินแหลมๆ คมๆ 3 ก้อน คือ flae allegy, atopy, food allergy  ใส่ลงในถุงเมื่อถุง (กรณีนี้เปรียบถุงเหมือนร่างกายสุนัข) เมื่อยังรับน้ำหนักไหวถุงก็ไม่ขาด ถุง เหมือนร่างกายสุนัข หากบังอิญใส่ก้อนหินที่เป็นไรขี้เรื้อนไปอีกก้อน หรืออาการใดอาการหนึ่งกำเริบมาก ก็ทำให้ถุงขาดได้  เหมือนร่างกายสัตว์ที่อาจมีอาการทุกอย่างในตัวแต่มีน้อยหรืออยู่ในภาวะที่ ควบคุมได้เองก็ไม่แสดงอาการ แต่เมื่ออาการใดอากรหนึ่งกำเริบ  ทุกอย่างคือเปรียบเหมือนก้อนหินที่ทำหน้าที่แทนทั้งหลายโรคที่ควบคุมอยู่ก็ จะปล่อยทุกอย่างออกมา ทำให้ก้อนหินที่เคยอยู่ได้มีน้ำหนักเิกินจน ถุงรับไม่ไหวถุงก็เลยขาด อาการทั้งหลายที่เคยควบคุมไว้ได้ก็จะเผยออกมากหมด
ทีนี้สัตว์ จึงมีอาการหลายอย่างปนกันเมื่ออาการใดๆ ก็ตามกำเริบเพราะไม่สามารถควบคุมไว้ได้ ทำให้มีอาการร่วมหลายอย่างยากต่อการวินิจฉัยและรักษา สิ่งสำคัญคือต้องทำให้ภาวะโรคที่สามารถเกิดได้อยู่ในภาวะสมดุลพอ ที่สุนัขจะไม่มีอาการและควบคุมโรคต่างๆได้ ด้วยตนเอง
การแพ้ที่ ร่วมกันหลายอย่างแบบ multi allergy สามารถทำให้คันได้ทั้งตัว จนยากที่จะบอกสาเหตุได้ เช่นถ้าสุนัขแพ้น้ำลายหมัดและภูมิพิอากาศด้วย รักษาเห็บหมัดหายขาดแล้วอาการคันจากแพ้อากาศยังคงอยู่ทำให้รู้สึกว่าการ รักษาไม่ได้ผล หากสงสัยว่ามีอาการแพ้ อาหารต้องทดลองให้อาหารโปรตีนประเภทที่สุนัขไม่เคยกินมาก่อนติดกัน 8-12 อาทิตย์อย่างน้อย ซึ่งหากมีการได้รับอาหารที่ไม่ได้กำนดไว้แม้แต่ครั้งเดียวก็ต้องทดสอบใหม่ หากเปลี่ยนอาหารแล้วดีขึ้น ก็ลองกลับมาหาอาหารเก่าต่อ ถ้าไม่แสดงอาการแปลว่าไม่แพ้อาหารแน่นอน  
โรคภูมิแพ้มี สาเหตุจากสารฮีสตามีน ปกติภูมิคุ้มกันควรจะปกป้องสุนัขจากสิ่งแปลกปลอม ไม่ใช่ตอบสนองสิ่งแปลกปลอมเช่น  การปล่อยสารฮีสตามีนเพราะเข้าใจผิดว่าได้รับสิ่งแปลกปลอมสู่ร่างกาย ทั้งที่ไม่ใช่  เป็นจุดเริ่มต้นของอาการภูมิแพ้  สารฮีสตามีนทำให้เกิดปัญหาผิวหนังแดง ร้อน ผื่นขึ้น คัน จนบางครั้งต้องใช้สารแอนตี้ฮีสตามีนเข้าช่วย หรือถ้าคันมากก็อาจต้องได้ เสตียรอยด์ กรณี steroid นี้ เท่าที่อ่านและถามหมอมา บอกว่าใช้ไม่ได้ผลดีกับสุนัขเท่ากับคน  และถึง 50% ที่ใช้ไม่ได้ผลในสุนัข ที่ได้ผลก็ช่วยได้เพียงเล็กน้อย ไม่คุ้มกับผลกระทบที่ตามมา และแทบไม่จำเป็นต้องใช้ การรักษาคือ ควรหาที่ต้นเหตุและป้องกันให้ได้ หรือให้สารอาหารที่ช่วยพัฒนาระบบภูมิคุ้มกันให้ดีขึ้น
3 เดือน หลังจากทำตามหมอบอกทุกอย่าง อาบน้ำ้ ควบคุม เห็บซึ่งง่ายมาก และควบคุมกำจัดหมัดที่ยากและแพงสุดๆ  เทสต์อาหารว่าไม่แพ้แน่นอน  มินิ ก็กลับมาหาย ขนดี ไม่เลีย ไม่คัน เหมือนปาฎิ หารย์เลย ไม่ต้องใช้ยาใดๆ เป็นพิเศษด้วย

เรื่องอื่นๆ ที่ควรรู้เกี่ยวกับการแพ้น้ำลายหมัดในสุนัข อาจมีลักษณะเด่นๆ แบบนี้
  •       กรณีโดนกัดน้อย และไม่แพ้ อาจ แค่มีผิวแดงก่อน ขนร่วง และผิวค่อยๆดำ ขึ้นอย่างช้าๆ หากไม่ได้รับการกัดซ้ำอีก ก็อาจหายเอง
  •       กรณีโดนหมัดกัดมาก และแพ้ และจะคันมากๆ  มีตุ่มหลายตุ่มขึ้นใกล้ๆ กัน มักจะเป็นบริเวณด้านหลังลำตัว สะโพก โคนหาง ขนจะร่วงแบบขั้นบันได แหว่งๆ  บางทีจะเห็นผิวเป็นเส้นแดงบางๆ จากรอยทางเดินของหมัด หรือพบละอองฝุ่นสีดำ บนผิวหนัง
  •        หมาจะไล่งับหางตัวเอง  เพราะส่วนหาง และด้านหลังของลำตัวจะเป็นที่หมัดสามารถกัดได้สะดวก เพราะปากและขาเกาไม่ถึง

การควบคุม
ยังไม่มียาตัวไหนได้ผล 100% ไม่ว่าจะเป็นแบบเคมีหรือการ ใช้วิธีตามธรรมชาติ บางทีต้องใช้หลายอย่างร่วม และให้ระวังไว้เสมอว่า แม้จะแน่ใจว่าจะไม่มีหมัดในที่อยู่อาศัย หากสุนัขออกไปนอกบ้าน ย่อมมีโอกาสได้รับหมัดกลับแม้ แม้จากโรงพยาบาลหรือร้านหมอ ที่อาบน้ำแต่งขน หรือตัวคุณเองพาหมัดมาสู่หมาจากการที่คุณออกไปนอกบ้าน การใช้ยาจึงต้องใช้อย่างต่อเนื่องและฆ่าได้ครบวงจร ทั้งหมัดโต ไข่ ตัวอ่อน การดูดฝุ่นสม่ำเสมอเพื่อเอาไข่ออกจาสถานที่อาศัยช่วยได้มากเช่นกัน 
หมัดชอบผิวที่แห้ง ควรให้อาหารบำรุงผิวโดยให้ omega3 เราใช้ปลาแซลมอนนึ่งให้บ่อยๆ และให้ Sunflower oil แบบ cold press  เพื่อเสริมภูมิต้านทาน 1.5 ซีซี ต่อน้ำหนัก 1 กิโล